Jak kupić obligacje skarbowe USA – kompleksowy przewodnik dla inwestorów indywidualnych
Kupno obligacji skarbowych USA stanowi kluczowy element dywersyfikacji portfela inwestycyjnego, oferując dostęp do jednych z najbezpieczniejszych instrumentów dłużnych na świecie. Proces ten różni się znacząco w zależności od miejsca zamieszkania inwestora i wymaga zrozumienia zarówno oficjalnych procedur Departamentu Skarbu USA, jak i alternatywnych ścieżek dostępnych dla inwestorów spoza Stanów Zjednoczonych. Obligacje te emitowane są przez amerykański Departament Skarbu w formie bonów skarbowych (T-Bills), obligacji o stałym oprocentowaniu (T-Notes), obligacji długoterminowych (T-Bonds) oraz papierów wartościowych powiązanych z inflacją (TIPS). Aktualne stopy zwrotu dla tych instrumentów wahają się od 4,5% do ponad 5% w skali roku, co przy relatywnie niskim ryzyku tworzy atrakcyjną propozycję inwestycyjną. Ten przewodnik szczegółowo analizuje wszystkie dostępne metody nabywania amerykańskich papierów skarbowych, ze szczególnym uwzględnieniem realiów prawnych i praktycznych polskich inwestorów.
Bezpośredni zakup poprzez TreasuryDirect – ograniczenia dla inwestorów spoza USA
Oficjalna platforma Departamentu Skarbu USA, TreasuryDirect, umożliwia bezpośredni zakup papierów wartościowych emitowanych przez rząd amerykański. Proces ten obejmuje rejestrację konta, uczestnictwo w aukcjach skarbowych oraz rozliczanie transakcji poprzez połączone konto bankowe w amerykańskiej instytucji finansowej. Wymagania formalne są jednak restrykcyjne: do założenia konta niezbędny jest amerykański numer ubezpieczenia społecznego (SSN) oraz adres zamieszkania na terenie Stanów Zjednoczonych. Co istotne, regulacje jednoznacznie stanowią, że „właściciel konta musi posiadać adres w Stanach Zjednoczonych oraz rachunek w amerykańskiej instytucji depozytowo-finansowej akceptującej płatności metodą ACH”. Ograniczenia te skutecznie uniemożliwiają obywatelom polskim, nieposiadającym stałego miejsca zamieszkania w USA, bezpośredni dostęp do tej platformy.
Warto dodać, że nawet w przypadku inwestorów amerykańskich zamieszkałych za granicą występują istotne bariery operacyjne. Jak wskazują doświadczenia użytkowników portalu Bogleheads, system TreasuryDirect często blokuje dostęp przy wykorzystaniu adresów IP spoza USA oraz wymaga weryfikacji tożsamości poprzez numer telefonu z amerykańskim kodem numeracyjnym. „Zdolność rządu USA do aktywnego uniemożliwiania swoim nierezydenckim obywatelom korzystania z usług bez amerykańskiego adresu, podczas gdy z łatwością pociąga ich do odpowiedzialności za wszystkie podatki bez amerykańskiego adresu… to naprawdę dar, który nie przestaje dawać” – konstatują z frustracją uczestnicy dyskusji na forum inwestycyjnym. Alternatywą pozostaje rozważenie założenia podmiotu prawnego w USA, jednak procedura ta wiąże się ze znaczną złożonością administracyjną i kosztami, gdyż nawet konta instytucjonalne wymagają posiadania amerykańskiego adresu oraz lokalnego rachunku bankowego.
Handel na rynku wtórnym – możliwości dla polskich inwestorów
Międzynarodowe platformy brokerskie stanowią najskuteczniejszą ścieżkę dostępu do amerykańskich papierów skarbowych dla inwestorów z Polski. W przeciwieństwie do bezpośredniego zakupu poprzez TreasuryDirect, transakcje na rynku wtórnym nie wymagają spełnienia restrykcyjnych warunków rezydencji. Dzięki notowaniom na giełdach takich jak NYSE BondMarket i NASDAQ Fixed Income, obligacje skarbowe USA osiągają wysoką płynność, umożliwiając realizację zleceń w czasie rzeczywistym. Wśród wiodących brokerów międzynarodowych oferujących dostęp do tych instrumentów na polskim rynku wyróżniają się Interactive Brokers, Saxo Bank, LYNX oraz Freedom24, przy czym każda z tych platform prezentuje zróżnicowany model opłat i struktury minimalnych zleceń.
Procedura zakupu obligacji na rynku wtórnym obejmuje kilka kluczowych etapów. Po założeniu rachunku maklerskiego i przelaniu środków, inwestor dokonuje konwersji złotych na dolary amerykańskie – operacja ta wiąże się zwykle z kosztem przewalutowania na poziomie 0,25-0,5% wartości transakcji. Następnie, poprzez moduł wyszukiwania instrumentów dłużnych, należy zlokalizować konkretną emisję obligacji, korzystając z parametrów takich jak termin zapadalności, stopa kuponu czy rodzaj papieru (np. T-Bond, T-Note). Po potwierdzeniu parametrów zlecenia i uiszczeniu stosownych prowizji, nabyte papiery wartościowe trafiają do depozytu papierów wartościowych prowadzonego przez brokera. Minimalne kwoty transakcyjne różnią się znacząco w zależności od brokera – podczas gdy Saxo Bank dopuszcza inwestycje od 100 USD w przypadku niektórych amerykańskich obligacji, Interactive Brokers wymaga minimalnej prowizji w wysokości 5 USD niezależnie od wolumenu transakcji.
Platforma Interactive Brokers – szczegółowa instrukcja zakupu
Interactive Brokers wyróżnia się na rynku najszerszą ofertą obligacji skarbowych USA, z dostępem do ponad 41 tysięcy różnych emisji. Proces inwestycyjny w tej platformie rozpoczyna się od zalogowania do systemu Trader Workstation (TWS) i przejścia do modułu „Bond Scanner” w sekcji „Research”. W filtrze wyszukiwania należy wybrać kategorię „US Treasuries” i zdefiniować parametry poszukiwanych instrumentów, takie jak typ obligacji (bills, notes, bonds), termin zapadalności, rentowność do najgorszego scenariusza (Yield to Worst) oraz wysokość kuponu. Po zidentyfikowaniu odpowiedniej emisji, należy kliknąć na wybrany instrument, co spowoduje otwarcie panelu transakcyjnego.
W panelu zleceń Interactive Brokers umożliwia złożenie zlecenia limitowanego lub rynkowego, jednak ze względu na specyfikę rynku obligacji zaleca się korzystanie z opcji limitowanej z określeniem akceptowalnej ceny. Minimalna wartość nominalna transakcji wynika tu z charakteru papieru wartościowego – standardowo obligacje amerykańskie emitowane są z nominałem 1000 USD, a zlecenia realizowane są w pełnych wielokrotnościach tego nominału. Po zatwierdzeniu parametrów zlecenia i uiszczeniu prowizji, która wynosi 0,002% wartości transakcji (min. 5 USD) dla pierwszego miliona dolarów wartości nominalnej, obligacje trafiają do portfela inwestora. Ważnym aspektem jest możliwość sprzedaży instrumentu przed terminem zapadalności – Interactive Brokers umożliwia realizację takiej transakcji poprzez analogiczną ścieżkę jak w przypadku zakupu, z tą różnicą, że w panelu zleceń należy wybrać opcję „Sprzedaż” zamiast „Kupno”.
Saxo Bank – alternatywna platforma dla inwestorów detalicznych
Saxo Bank konkuruje z Interactive Brokers pod względem dostępności obligacji skarbowych USA, oferując około 250 różnych emisji amerykańskich papierów dłużnych, przy łącznym uniwersum ponad 5200 obligacji rządowych i korporacyjnych z całego świata. Procedura zakupu w tej platformie rozpoczyna się od zalogowania do systemu Saxo Investor i przejścia do sekcji „Rynki”, a następnie wyboru kategorii „Obligacje”. W przeciwieństwie do Interactive Brokers, Saxo Bank grupuje instrumenty według regionów geograficznych, przy czym amerykańskie papiery skarbowe dostępne są w podsekcji „Obligacje rządowe US”. Po wybraniu konkretnego instrumentu, należy kliknąć przycisk „Kupno” w prawym rogu interfejsu, co umożliwia wprowadzenie parametrów zlecenia.
Struktura opłat w Saxo Bank prezentuje się odmiennie niż u konkurencji – platforma pobiera prowizję w wysokości 0,2% wartości transakcji, jednak nie mniej niż 20 euro. Co istotne, inwestorzy posiadający rachunek w dolarach amerykańskich unikają dodatkowych kosztów przewalutowania, podczas gdy transakcje realizowane z konta złotówkowego wiążą się z opłatą konwersji waluty na poziomie 0,25%. Saxo Bank wyróżnia się także dostępem do polskich obligacji skarbowych, których nie oferuje Interactive Brokers – łącznie dostępnych jest 34 emisji krajowych, co stanowi unikalną przewagę tego brokera na polskim rynku. Po potwierdzeniu parametrów transakcji i weryfikacji kosztów, zlecenie realizowane jest zgodnie z płynnością rynkową danego instrumentu, a nabyte papiery wartościowe pojawiają się w sekcji portfela inwestycyjnego.
Porównanie brokerów międzynarodowych dla polskich inwestorów
Wybór optymalnej platformy brokerskiej wymaga analizy kilku kluczowych parametrów, w tym struktury opłat, dostępności instrumentów i warunków minimalnych transakcji.
- Koszty prowizji – Interactive Brokers prezentuje najkorzystniejszy model kosztowy dla obligacji skarbowych USA, pobierając prowizję w wysokości 0,002% wartości transakcji (min. 5 USD);
- Saxo Bank – stosuje opłatę 0,2% (min. 20 euro);
- Przykład (dla inwestycji o wartości 10 000 USD) – różnica kosztów to 15 USD – odpowiednio 5 USD u Interactive Brokers versus 20 USD u Saxo Bank.
- LYNX – kolejny popularny broker w Polsce, stosuje jeszcze wyższe progi minimalne – 10 USD dla amerykańskich obligacji skarbowych.
- Dostępność instrumentów – Interactive Brokers oferuje dostęp do ponad 41 000 różnych emisji obligacji, w porównaniu do około 250 w Saxo Bank;
- Różnica ta wynika z modelu dostępu do rynku – Saxo Bank oferuje wyselekcjonowaną listę instrumentów, Interactive Brokers zapewnia bezpośredni dostęp do wszystkich notowanych na giełdach papierów dłużnych,
- Minusem Interactive Brokers jest brak dostępu do polskich obligacji skarbowych, podczas gdy Saxo Bank umożliwia inwestycje w 34 krajowe emisje.
- Minimalne kwoty inwestycji – Saxo Bank umożliwia zakup niektórych amerykańskich obligacji skarbowych już od 100 USD wartości nominalnej, co stanowi zaletę dla inwestorów rozpoczynających przygodę z rynkiem dłużnym;
- Interactive Brokers – minimalna kwota transakcji wynika z wymogu minimalnej prowizji 5 USD, co przy typowych prowizjach brokera odpowiada inwestycji około 2500 USD,
- Broker DEGIRO – oferuje atrakcyjne warunki dla obligacji europejskich z prowizją 3,2 euro, jednak z ograniczoną dostępnością instrumentów amerykańskich.
Obowiązki podatkowe i ryzyko walutowe
Inwestycje w amerykańskie obligacje skarbowe niosą dla polskich inwestorów istotne implikacje podatkowe. Odsetki uzyskane z tytułu posiadania tych instrumentów podlegają w USA zryczałtowanemu podatkowi u źródła (withholding tax) w wysokości 30%, który może zostać obniżony do 10% po przedstawieniu amerykańskiemu brokerowi formularza W-8BEN potwierdzającego rezydencję podatkową w Polsce. Dodatkowo, zgodnie z polskim prawem podatkowym, odsetki te podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych według skali podatkowej (12% lub 32%), przy czym zapłacony w USA podatek odlicza się od podatku należnego w Polsce, ograniczając ryzyko podwójnego opodatkowania. W przypadku zysków kapitałowych osiągniętych przy sprzedaży obligacji przed terminem zapadalności, obowiązuje w Polsce 19% podatek Belki, podczas gdy w USA tego typu zyski nie podlegają opodatkowaniu u źródła.
Ryzyko kursowe stanowi drugą istotną przeszkodę w inwestycjach w amerykańskie papiery wartościowe. Wahania kursu dolara amerykańskiego względem złotego mogą znacząco wpłynąć na rzeczywistą stopę zwrotu z inwestycji – deprecjacja USD względem PLN przekłada się na zmniejszenie zysków lub nawet generowanie strat przy uwzględnieniu efektu walutowego. Minimalizacja tego ryzyka wymaga stosowania strategii hedgingowych, takich jak równoległe inwestowanie w instrumenty powiązane z dolarem, choć w praktyce dla mniejszych kwot bardziej praktycznym rozwiązaniem jest utrzymywanie subkont walutowych u brokera i czekanie na korzystne momenty wymiany. Co istotne, transakcje walutowe same w sobie generują dodatkowe koszty – zarówno Interactive Brokers jak i Saxo Bank pobierają opłaty za przewalutowanie na poziomie 0,25-0,5% wartości transakcji, co należy uwzględnić w kalkulacjach opłacalności inwestycji.
Perspektywy rynku i alternatywne formy inwestycji
Bieżące otoczenie makroekonomiczne sprzyja inwestycjom w amerykańskie obligacje skarbowe, czego przejawem są stopy zwrotu przekraczające 4,5% w skali roku przy relatywnie niskim ryzyku kredytowym. Analizy rynkowe sugerują jednak, że cykl zacieśniania polityki monetarnej przez Rezerwę Federalną dobiega końca, co w średnim terminie może doprowadzić do aprecjacji cen obligacji i spadku rentowności. W takim scenariuszu inwestorzy posiadający obligacje o stałym oprocentowaniu skorzystają na wzroście ich wartości rynkowej, podczas gdy posiadacze krótkoterminowych bonów skarbowych (T-Bills) będą mogli reinwestować środki po wyższych stopach procentowych. Dynamiczne zmiany na krzywej dochodowości obligacji skarbowych USA wymagają aktywnego monitorowania sytuacji makroekonomicznej i dostosowywania strategii inwestycyjnej.
Dla inwestorów, dla których bezpośredni zakup obligacji skarbowych USA stanowi zbyt skomplikowane wyzwanie operacyjne, istnieją wartościowe alternatywy w postaci funduszy ETF replikujących ekspozycję na amerykański rynek dłużny. Inwestycja w takie instrumenty jak iShares U.S. Treasury Bond ETF (GOVT) lub Vanguard Long-Term Treasury ETF (VGLT) umożliwia dywersyfikację portfela bez konieczności bezpośredniego nabywania poszczególnych emisji. Zaletą tej strategii są niższe koszty transakcyjne, automatyczna reinwestycja odsetek oraz dostęp do całego rynku dłużnego poprzez pojedynczy instrument. Minusem jest natomiast brak możliwości dopasowania struktury terminowej portfela do indywidualnych preferencji oraz ponoszenie dodatkowych opłat zarządzających na poziomie 0,05-0,15% rocznie.
Wnioski i rekomendacje dla polskich inwestorów
Proces inwestowania w amerykańskie obligacje skarbowe wymaga od polskich inwestorów pokonania kilku istotnych barier administracyjnych i operacyjnych, jednak dostępne rozwiązania rynkowe czynią tę klasę aktywów osiągalną nawet przy ograniczonym kapitale początkowym. Bezpośredni zakup poprzez platformę TreasuryDirect pozostaje niemożliwy bez amerykańskiego adresu i numeru SSN, co skłania ku wykorzystaniu międzynarodowych brokerów takich jak Interactive Brokers i Saxo Bank. Wybór pomiędzy tymi platformami powinien uwzględniać skalę inwestycji, preferencje co do kosztów oraz oczekiwaną dywersyfikację portfela – Interactive Brokers oferuje lepsze warunki dla dużych transakcji skupionych wyłącznie na rynku amerykańskim, podczas gdy Saxo Bank stanowi atrakcyjne rozwiązanie dla inwestycji łączących papiery krajowe i zagraniczne.
Kluczowym elementem strategii inwestycyjnej powinno być zarządzanie ryzykami związanymi z fluktuacjami kursowymi i zmianami stóp procentowych. Zabezpieczenie przed deprecjacją dolara może obejmować równoległe inwestycje w instrumenty powiązane z tą walutą, podczas gdy ryzyko stopy procentowej minimalizuje się poprzez dopasowanie horyzontu inwestycyjnego do struktury terminowej portfela obligacji. W kontekście perspektyw rynkowych, obecny poziom rentowności amerykańskich papierów skarbowych stanowi atrakcyjną alternatywę dla lokat bankowych, jednak inwestorzy powinni być przygotowani na zmienność cen w odpowiedzi na decyzje Rezerwy Federalnej. Dla tych, którzy nie chcą angażować się w bezpośredni zakup obligacji, racjonalną alternatywę stanowią fundusze ETF, oferujące zdywersyfikowaną ekspozycję na cały rynek amerykańskiego dłużnego z pominięciem barier operacyjnych.
